Obama ve Maliki Beyaz Saray'da Buluşuyor

Beyaz Saray'daki görüşme Amerikan Yönetimi’nin Irak’tan asker çekme sürecini başlattığı dönemde yapılacak .

ABD Başkanı Barack Obama ile Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin görüşme gündemi bir hayli yoğun. Bununla başlıca nedeni ABD'nin Irak'taki askerlerini kentlerden karargâhlara sevketmek suretiyle başlattığı çekilme süreci. Bir diğer neden de Obama'nın askeri ağırlığı Irak'tan Afganistan'a kaydırmak istemesi. Özetle liderlerin gündeminin üst sırasında iki ülke ilişkilerinin yeniden tanımlanması yer alıyor.

Maliki'den Amerikalı yatırımcılara yakın markaj

Irak Başbakanı, özellikle mali yardım, ticaret ve eğitim alanlarındaki ilişkilere öncelik vermek istiyor. Yıllarca süren savaş ve yaptırımların sonuçlarıyla başa çıkmaya çalışan Maliki, ABD Ticaret Bakanlığı'nda yapılacak yatırım konferansına katılacak ve Amerikalı yatırımcıları petrol zengini ülkesinin ticaret için iyi bir fırsat oluşturduğuna ikna etmeye çalışacak. Amerikalı yetkililer de ziyarette askeri konular dışında ve özellikle ekonomik ve ticari alanlarda işbirliğinin geliştirilmesine ağırlık verileceğini dikkat çekiyor.

ABD ordusuyla Irak hükümeti arasında gerilim

Ancak ABD'nin askerlerini çekmek için düğmeye bastığı bir dönemde Irak'ta şiddet olaylarının artması sadece yatırımcıları değil ülkede istikrarın büyük ölçüde sağlandığını savunan Amerikan Yönetimi'ni de endişelendiriyor.

Ayrıca Irak'taki Amerikalı komutanlar son dönemde yaptıkları açıklamalarda Irak makamlarını eleştirmeye başladı. Amerikan askeri varlığının esaslarını belirleyen ve ABD ile Irak yönetimleri arasındaki anlaşmanın Irak hükümeti tarafından çok katı bir şekilde uygulandığını savunan Amerikalı generaller hareket kabiliyetleri sınırlanan askerlerinin bu nedenle daha büyük tehdit altına girdiğini iddia ediyor.

Irak Ordusu, Amerikan askerlerinin Bağdat'taki tüm faaliyetlerini önceden kendilerine bildirilmesini istiyor. Hatta çok acil durumlarda bile Amerikalıların tek başlarına hareket etmeleri istenmiyor.

Bağdat'ta görev yapan Amerikalı komutan General Daniel Bolger'in basına sızan bir elektronik postası da bir hayli yankı buldu. Bolger yazısında, “Iraklı siyasetçilerin yalan söylemesi ve gerçekleri saptırmaları acı verici ancak biz görünmez değiliz ve olmamalıyız” diyor. Pentagon tarafından uyarıldığı anlaşılan Bolger daha sonra Bağdat'ta düzenlediği basın toplantısında açıklamayı yaptı: “Benim de içersinde yer aldığım birçok askeri operasyonlarda gerginlik yaşandı. Ancak her geçen gün işbirliğimiz artıyor.”

Gates siyasi yorum getirdi

ABD Savunma Bakanı Robert Gates de benzer bir açıklama yaptı. “Iraklı güvenlik güçleriyle işbirliği, kamuoyunda ve basında ortaya konulandan daha iyi işlemeye başladı" diyen Gates, Amerikan askerlerinin iddia edildiği gibi Irak'ta “ev hapsinde” tutulup tutulmadığı yönündeki soruya ise gülümseyerek şu yanıtı verdi: "Bu belki de başarının bir sinyalidir, yani bu siyasetinIrak'ta yankı bulduğu anlamına geliyordur.”

Gates özetle bu gerilim sayesinde Irak liderliğinin halkına ülkedeki tek egemen güç olduğunu gösterebildiğini ve Amerikan askeri desteğine ihtiyacın çok az olduğunu ortaya koyabildiğini kastediyor.

Bu gerilimin Maliki'nin Washington'daki temaslarına nasıl yansıyacağı bilinmiyor. Ancak ABD Yönetimi'nin Irak'taki tüm kesimler arasında siyasi uzlaşının güçlendirilmesi konusundaki beklentilere vurgu yapması bekleniyor. Zira son dönemde özellikle Bölgesel Kürt Yönetimi ile Bağdat'taki merkezi yönetim arasındaki gerginlik artama başlamıştı. Kürtler Kerkük'ü kendi bölgelerine dâhil etmek isterken Bağdat'taki Şii ağırlıklı hükümet buna kesinlikle karşı çıkıyor.

Bu arada Maliki Amerika ziyareti sırasında BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ile de bir araya gelecek. Irak Başbakanı bu görüşmede Irak'ın Kuveyt'i 1990 yılında işgal etmesi üzerine kabul edilen ve petrol gelirlerinin bir kısmını savaş tazminatı olarak ödemesini öngören BM Güvenlik Konseyi kararının ilgili maddesinin kaldırılması yönündeki beklentisini yineleyecek. Maliki, BM Güvenlik Konseyi'nden Irak'ın uluslararası güvenliği tehdit etmediğinin kabul edilmesini istiyor.

Kaynak: DW