İki Diktatörden Geriye Kalanlar

Analiz, 12 Şubat 2011 18:20

Mısır diktatörü Hüsnü Mübarek, ilginç bir tesadüfle İran İslam İnkılabı'nın gerçekleştiği 11 Şubat günü istifa etti. İki millet aynı gün, Batı uşağı diktatörlerden kurtulmanın sevincini yaşadı; İran Şahı Pehlevi, Kahire'deki mezarından bir devrim daha yaşamış oldu.

11 Şubat 1979’da gerçekleşen İslam devriminin 32. Yıldönümü İran’da bu yıl geçmiş yıllara nazaran daha coşkulu bir şekilde kutlandı. Bu seneki yürüyüşte İran bayraklarıyla birlikte Mısır halkının Mübarek hükümeti aleyhtarı gösterilerini destekleyen pankartlar da dikkat çekti. Aynı gün gelen Mübarek'in istifa haberi ise 11 Şubat'ta tarihe bir diktatör daha yollandı.

Son firavunu tanıyalım

Mübarek, 4 Mayıs 1928’de Kahire yakınlarındaki Menofya Köyü’nde dünyaya geldi. Hava Harp Akademisi’ni bitiren Mübarek, Mısır Ordusunda çeşitli görevler üstlendi.

Hava Kuvvetleri Komutanlığı ile askerlik kariyerinin zirvesine ulaşan Hüsnü Mübarek, 1975’te Devlet Başkanı Enver Sedat’ın yardımcılığına atandı.

6 Ekim 1981’deki Enver Sedat suikastı, Hüsnü Mübarek ve Mısır siyaseti için dönüm noktası oldu.

Sedat’ın ölümünün ardından Devlet Başkanlığını devralan Mübarek; 1987, 1993, 1999 ve 2005’teki sözde seçimleri kazanarak iktidarını sürdürdü.

Uzun soluklu iktidarı ile sık sık eleştirilere maruz kalan Hüsnü Mübarek, Mısır’ı, Osmanlı paşası Mehmet Ali Paşa’dan sonra en uzun süre yöneten kişi olarak tarihe geçti.

Amerika Birleşik Devletleri ile Orta Doğu ülkeleri arasında kilit rol üstlenen Mübarek’in İsrail-Filistin ilişkileri konusunda takındığı tutum da eleştiri oklarının kendisine çevrilmesine sebep oldu.

Hüsnü Mübarek, Washignton’ın yanı sıra İsrail’in de müttefiki olarak hareket etti.

İsrail’in Gazze’ye saldırılarından Hamas’ı sorumlu tutması ve Filistin’e giden insani yardım konvoyunun Mısır limanına demirlemesine izin vermemesi gibi olaylarla tepkileri üzerine çekti.

İki diktatörden geriye kalanlar

İran İslam İnkılabı'nın son aşamalarında ülkeden kaçan İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi Mısır'a sığınmıştı. Bir süre Mısır, Fas, Bahamalar ve Meksika'da kalan şah, yakalandığı pankreas kanserinin tedavisi için 22 Ekim 1979'da ABD'ye gitti. İki hafta sonra İran'da casus şebekesi ABD Büyükelçiliği'ni basarak 50'den fazla Amerikalıyı rehin alan üniversiteli öğrenciler rehinelere karşılık Muhammed Rıza Pehlevi'nin İran'a iade edilmesini istediler. Bunun üzerine ABD'den ayrılarak Panama'ya giden Şah, Mısır Diktatörü Enver Sedat'ın çağrısı üzerine Kahire'ye geçti ve orada öldü.