Tahran'da Tarihi Adım

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Mottaki ve Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim, uranyum takası konusunda üzerinde uzlaşılan mutabakat metnini imzaladı.

İmza töreni, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Brezilya Cumhurbaşkanı Lula Da Silva ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın huzurunda yapıldı.

Anlaşmaya göre, İran 1200 kilogram düşük oranda zenginleştirilmiş uranyum karşılığında nükleer tesislerinde kullanmak üzere yakıt alacak. Takas işlemi Türkiye'de gerçekleşecek. Eğer anlaşma uygulanmazsa, Türkiye düşük oranda zenginleştirilmiş uranyumu derhal ve koşulsuz olarak İran'a geri gönderecek.

Artık Yaptırıma Gerek Yok

İmzanın ardından İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, Batıyı yeniden müzakerelere çağırdı. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da anlaşmanın ardından İran'a yeni yaptırımlar uygulanmasına gerek kalmadığını söyledi.

Takas anlaşması ne içeriyor?

Tahran yönetimi, ülkedeki tıbbi araştırma reaktöründe kullanılmak üzere yakıt talebini Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'na iletince, Birleşmiş Milletler konuyla ilgili bir öneride bulunmuştu.

Buna göre İran'ın yüzde 3,5 oranında zenginleştirilen uranyumu Fransa veya Rusya'ya göndererek, karşılığında yakıta dönüştürülmek üzere yüzde 20 zenginleştirilmiş uranyum alması öneriliyordu.

Ancak İran, Birleşmiş Milletleri'in takasın başka bir ülkede gerçekleştirilmesi talebini kabul etmedi.

Müzakerelerden sonuç alınamaması üzerine Tahran yönetimi, kendi tesislerinde uranyumu zenginleştirme işlemini başlattı.

Ancak Tahran takas için kapıları kapamamış ve Batılı ülkelerin güven sorununu gidermesi ve ön şart koşmaması halinde müzakerelere başlanılabileceğini açıklamıştı.

Tahran'da Türkiye ve Brezilya'nın katılımıyla 3'lü bir zirve olacağı netleşince, Amerikalı yetkililer zirvenin yaptırım kararı karşısında İran'ın son şansı olduğunu belirtmişti.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi ise İran'a nükleer programı nedeniyle yeni bir yaptırım paketi uygulanması için görüşmelerini sürdürüyor.

Konsey daha önce İran'a yönelik 3 kez yaptırım kararı almıştı.

Siyaset, 18 Mayıs 2010 12:27