ABD Orta Asya' dan Kovulmanın Eşiğinde

Eski Sovyetler Birliği'nin çöküşünün ardından Rusya'nın o dönemlerde, askeri, iktisadi ve siyasi alandaki olumsuz şartlarını fırsat bilen ve bu doğrultuda Eski Sovyetler'e bağlı bu ülkelere nüfuz eden Amerika'nın, bunun için sözde terörle mücadele adı altında bu ülkelere asker göndermesi, hatta üsler kurması, aradan geçen zamanda güçlenen Rusya ile bölgenin diğer ülkelerinin sert tepkilerine neden olmakta.

 Daha 15-20 öncesine kadar Sovyetler Birliği topraklarının bir parçası olan ve bugün ise her biri bağımsız ülkeler olan Orta Asya ülkelerine yeniden hakim olma konusunda Rusya’nın izlediği siyasetleri ise dikkat çekici düzeyde. Rusya, bu yönde başta Gürcistan olmak üzere Ukrayna ve diğer bir çok ülkeyi elindeki enerji imkanlarını kullanmak suretiyle Rusya'dan uzaklaşmalarından dolayı cezalandırma yolunu seçmektedir. Daha önce neredeyse ücretsiz verdiği doğalgazın fiyatını dünya enerji fiyatlarını baz alarak bu ülkelere satmak yoluyla, sözkonusu ülkelerdeki Batı ve ABD yanlısı yönetimleri zor duruma düşürmektedir.

Gürcistan'ın Güney Osetya'ya saldırmasına Rusya'nın da aynı yolla cevap vermesi ve Batılı ülkelerin özellikle de ABD'nin, bu ülkelere sahip çıkmaması, aynı durumun kendi başlarına gelecek bazı ülkeler için de ders oldu. Bugün bunun en iyi örneğini  Kırgızistan'da görmekteyiz.

Amerikalıların Orta Asya ile ilgili olarak çok önemsedikleri Manas'daki Amerikan askeri üssünün bu ülke meclisinin vereceği kararla muhtemelen kapatılacak olması, siyasi yorumcular tarafından Rusya ve Amerika'nın Orta Asya üzerindeki hesaplaşmaları şeklinde yorumlanırken, Kırgızistan'da ibrenin şimdi Moskova'yı göstermesi Amerika'nın bölgede yeni bir üss arayışına neden oldu.

ABD'nin Yakın Doğu'dan sorumlu Merkez Kuvvetler Komutanı General David Petraeus, özellikle Afganistan'daki operasyonlarda ikmal yolu olarak kullanacağı yeni güzergah belirleme ve üs kurulması konusunda temaslarda bulunmak üzere Taşkent'e gitti.

 
Öte yandan Kırgız parlamentosu, Kırgızistan'daki Amerikan üssünün kapatılmasıyla ilgili kararı geçen hafta aldı. ABD'nin halen Afganistan'daki operasyonlarda ikmal üssü olarak kullandığı Kırgızistan'daki Manas üssünün kapatılmasıyla ilgili bu karara göre,Kırgızistan'daki  ManasAmerikan üssünün en geç 180 gün içinde boşaltılması gerekiyor.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev, bu ayın başında yaptığı açıklamada, Manas'taki Amerikan üssünün kapatılacağını bildirmişti.Üs, Afganistan'daki operasyonlarla ilgili olarak her ay yaklaşık 15 bin Amerikan askeri ile 500 ton kargonun taşınmasında, ayrıca Amerikan uçaklarının yakıt ikmali yapmasında kullanılıyor.

Kırgızistan meclisinden Manas üssünün kapatılması ve ABD güçlerinin bu ülkeden çekilmesi yönünde alınan karar Rusya'nın bir zaferi sayılmakta olup ABD’nin artık geçmişte olduğu gibi istediğini yapamayacağını göstermesi açısından da son derece önemlidir.

Kaynak: irib

Siyaset, 28 Şubat 2009 02:32