Müzakerelerde İran heyetine Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Sekreteri Sait Celili ve 5+1 grubuna da AB Dış siyaset Yüksek Temsilcisi Caşerine Ashton başkanlık edecek.

Birinci Almatı müzakerelerinde iki taraf arasında sağlanan mutabakat uyarınca, uzmanlar toplantısı, 18 Mart'ta İstanbul'da düzenlendi.

Birinci Almatı müzakerelerinde, 5+1 grubu, İran'a yenilenmiş bir öneri paketi sunarak, Bağdat toplantısındaki bazı taleplerinde vaz geçip, bununun karşılığında, İran'ın yüzde 20 oranında zenginleştirme faaliyetlerinin durdurulması, Fordu nükleer tesisindeki faaliyetlerin askıya alınması, UAEA'nın denetçileriyle İran'ın daha fazla işbirliği yapmasını istemişti.

Kazakistan'da Almatı'nın Farabi Üniversitesi Doğu Bilimleri Fakültesi'nde öğrencilere hitaben bir konuşma yapan İran'ın Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Başkanı Sait Celili, İran'ın bugün, barışçıl nükleer hakkını savunmakla, aslında tüm bağımsız ülkelerin hakkını savunduğunu ifade ederek, 5+1 grubuna, geçen 34 yıldakilerinden ders alarak, yanlış hesaplar peşinde olmamaları konusunda uyardı.

Celili, müzakerelere değinerek, 5+1 grubu  uranyumu zenginleştirme hakkı dahil  İran halkının haklarını tanırsa müzakerelerin önünü açılacağını belirtti.

Rusya'dan İran'ın nükleer hakkına destek

Caşerine Ashton Türkiye Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile yaptığı görüşme ardından İran'la görüşmelerin sürmesinin gerekli olduğunu ve bu görüşmelere kendisinin iyimser baktığını söyledi.

İran'ın nükleer faaliyetlerine ilişkin Kazakistan'da yapılacak toplantıya değinen Ashton, "Almatı'da başarılı bir toplantı yapmayı ümit ediyorum. İran'ın masaya koyacağımız öneriyi dikkatlice düşüneceğini umuyorum" dedi.

Almatı'daki toplantıdan beklentisinin ve AB'nin İran'a yönelik ekonomik yaptırımlarının etkili olup olmayacağı sorusuna Ashton, "Almatı'da farklı ve başarılı bir görüşme yapacağımızı düşünüyorum. İran'a yenilenmiş ve güven arttırıcı bir teklif götürdük. İran'ın ne cevap vereceğini beklemek durumundayız. Her zaman ihtiyatlı iyimserliğimi koruyorum" yanıtını verdi.

5+1 grubu daha önceki oturumda İran'dan %20'lik uranyum zenginleştirmesini durdurması karşılığında altın ticareti ve petro kimya ürünlere uygulanan yaptırımların kaldırılmasını teklif etmişti.

Oysa İran, kendi nükleer hakkının uluslar arası topluluk tarafından resmiyete tanınmasını ve aleyhindeki yaptırımların kaldırılmasını istemektedir.

Öte yandan Presstv geçtiği son bir flaş haberinde Rusya'nın İran'ın nükleer hakkını kayıtsız şartsız desteklediğini bildirdi.

Almati görüşmeleri öncesi bir açıklama yapan Rus yetkililer İran'ın sivil amaçlı nükleer hakkının kayıtsız şartsız olarak 5+1 grubu tarafından kabul edilmesi gerektiğini bildirdi.