Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu eski Başkanı Muhammed el Baradey, Haziran ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinden çekildiğini açıkladı. Baradey, kararına gerekçe olarak ordunun kontrolü altında demokratik bir seçimin yapılamayacağını gösterdi.

Nobel Barış Ödülü sahibi Baradey'in seçimlerden çekilmesinin ordu üzerindeki baskıların daha da artmasına sebep olabileceği ifade ediliyor.

Mısır kamuoyu parlamento ve akabinde yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında ordunun yönetim üzerinde kontrolü elden bırakmak istemeyeceğini düşünüyor. Geçtiğimiz hafta Mısır'a gelerek görüşmelerde bulunan ABD eski başkanlarından Jimmy Carter da, seçimlerden sonra ordunun kışlasına çekileceğini sanmadığını belirtmişti.

Halk tarafından çok fazla taraftarı olmamasına rağmen yerel ve uluslararası insan hakları örgütleri tarafından Mısır'daki demokratik mücadelenin öncüleri arasında gösterilen Baradey'in yarıştan çekilmemesi için ordunun ısrarda bulunduğu da öne sürülüyor. Önceki gün yayınladığı mesajında Baradey, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ülkeye gerçek bir değişim getireceğine inanmadığını da belirtiyor. Açıklamasında Baradey, ordunun Mübarek rejimi devrilmemiş gibi hareket ettiğini de iddia ediyor.

Geçtiğimiz hafta sona eren Halk Meclisi seçimlerinde Müslüman Kardeşler ve Selefiler oyların üçte ikisinden fazlasını kazanmış, gözler kurulacak olan Kurucu Meclis ve Anayasa Komisyonu'na odaklanmıştı. Daha önce seçimlerden hemen sonra hükümet kurulması gerektiğini belirten Müslüman Kardeşler, bu görüşünü değiştirmiş, cumhurbaşkanlığı seçimlerine kadar mevcut geçici hükümetin devam edebileceğini duyurmuştu.

Ancak muhalifler özellikle ordu ve Müslüman Kardeşler arasında gizli bir ittifak olduğunu, iki kurumun birlikte hareket ettiğini öne sürerek mevcut yapıda seçimlerin yapılmasının ordu ve Müslüman Kardeşlerin çıkarına olduğunu öne sürüyor. Mübarek karşıtı gösterilerin başladığı 25 Ocak tarihine çok az bir süre kala Baradey'in istifa etmesinin yeni çatışmaları tetiklemesinden endişe ediliyor.

Gerçek bir değişim için sistem dışı bir çalışma gerektiğini vurgulayan Baradey, sosyal adalet, özgürlük ve ekonomik gelişim isteyen demokratik grupları birleştirmeye çalışacağını da söyledi. Baradey'in açıklamasından hemen sonra bazı gençlik örgütlerinin liderleriyle bir araya geldiği ifade ediliyor. Ancak bazı uzmanlar Baradey'in yarıştan çekilmesinin perde arkasında seçimi kazanamayacağını anlamış olmasının yattığını öne sürüyor.

Seçimlerde belirleyici rol oynayan Müslüman Kardeşler herhangi bir aday göstermeyeceklerini belirtirken, mevcut adaylar arasında kimi destekleyeceklerini de belirtmiyor. Cumhurbaşkanlığı seçimi için çok sayıda isim aday olurken, Arap Birliği Genel Sekreteri Amr Musa, Muhammed Awa ve Abdul Munim Ebul Futuh mevcut adaylar arasında önde gelen isimler olarak gösteriliyor.

Muhammed El Baradei kimdir?

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı, 2005 Nobel Barış Ödülü sahibi hukukçu (1942, Mısır- ). Muhammed El Baradei, hukuk eğitimini Kahire Üniversitesi'nde 1962'de tamamladıktan sonra New York Üniversitesi'nde uluslararası hukuk doktorası yaptı. Doktora eğitimi sürerken, 1964'te BM'de Mısır Daimi Temsilciliği'nde görev yapmaya başlayan El Baradei, 1974-78 yılları arasında Mısır Dışişleri Bakanı'nın özel yardımcısı olarak çalıştı. 1980'de diplomatlık görevini bırakarak Birleşmiş Milletler Eğitim ve Araştırma Enstitüsü'nde Uluslararası Hukuk Programı'nın yönetti, UAEA Başkanlığı'nı 1997'de İsveçli Hans Blix'ten devraldı.

2005 yılında "Nükleer enerjinin askeri amaçlar için kullanımını engellemeye yönelik çabalarından dolayı" Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.