ABD Kongresi’nde yarın oylanacak Ermeni Soykırımı iddialarına karşı Türkiye’nin Washington Büyükelçiliği yoğun bir lobi yürütürken, Büyükelçi Namık Tan’ın geçen hafta görüştüğü Ulusal Güvenlik İşleri Yahudi Enstitüsü (JINSA) bir duyuru yayınlayıp tasarının reddedilmesi gerektiğini savundu.

Ancak açıklamaya rağmen 46 üyeli komitede oy kullanacak 7 Yahudi milletvekilinin blok olarak tasarıya onay vereceği neredeyse kesin.

İronik bir dilin kullanıldığı JINSA açıklamasında şöyle denildi:

Kırlangıç metaforu
“California’ya dönen kırlangıçlar gibi Kongre’nin Osmanlı tarihi tartışma inadı da bir bahar emaresi. Türk Hükümeti’nin 20. yüzyıl başında Ermenilerin Osmanlı Türkleri tarafından korkunç bir şekilde öldürülmelerini soykırım kabul eden Kongre tasarısının reddedilmesi için Amerikan Yahudi toplumundan yardım istemesi de bir ritüel. Ancak kırlangıçların aksine bu sefer hem Kongre hem de Türkler habitatlarının dışındalar. Türk-İsrail ilişkilerinin olumlu olduğu dönem, organize Yahudi toplumunun üyelerinin Türkler adına konuşması ve tasarıya karşı çıkması kolay olurdu. Ancak Türkiye İsrail’den uzaklaşıp Suriye ve İran’la yakınlaştıkça bu zorlaştı. Yahudi toplumu için tasarı konusunda destek verilmese bile karşı da çıkmamak daha çekici hale geldi. Aynı şekilde tasarı eğer geçerse Türk Hükümeti için suçlayacak birini aramak da yine daha çekici oldu ki, kim tahmin edin! Bu durumda, tasarıya karşı çıkmayı bir sadakat testi sayanlar da, bunu başka konulara bağlayanlar da hata yaptı. Ağırlıklı olarak Ermeni Amerikalılar tarafından desteklenen Ermeni tasarısına karşı çıkılmalı ve tasarı başarısız kılınmalıdır. Ama gerekçeler Türk Hükümeti’nin davranışlarına (giderek zorlaşsa da) ve Türk-İsrail, Türk-Amerikan ilişkilerine bakılmaksızın geçerlidir. ABD Kongresi, başka toplumların başka zamanlarını tartışma yeri değildir.”

Rakamlar yalanlıyor
JINSA açıklamasında Yahudilerin Türk-İsrail ilişkileri nedeniyle bu sefer oylamada Türkiye’ye yardım etmek istemeyebilecekleri hatırlatılıyor. Ancak Türk-İsrail ilişkilerinin sorunsuz ilerlediği 2007’ye bakıldığında, durumun JINSA’nın tarif ettiği gibi olmadığı görülüyor.

6’sı ‘eski onaycı’
46 üyeli komitenin şu anda 7 Yahudi kökenli üyesi var. Bu üyelerin 6’sı (Başkan Howard Berman, yardımcısı Gary Ackerman, Brad Sherman, Eliot Engel, Gabrielle Giffords ve Ron Klein) 2007’deki oylamada da komite üyesiydi ve hepsi de soykırım iddialarının tanınması yönünde oy kullanmıştı. Bu ekibe, şimdi Nebraska Milletvekili Shelley Berkley de katılacak. Başkan Berman dahil Yahudi kökenli üyelerin 4’ü zaten yasanın hazırlayıcıları arasında. Diğer 3’ünün de 2007’deki oyunu değiştirmeyeceği dikkate alınınca, komitedeki Yahudi üyelerin tümünün yine soykırım iddialarının tanınması yönünde oy kullanacağı kesin gibi duruyor. Bu arada yasanın hazırlayıcısı California Milletvekili Adam Schiff’in de yine bir Yahudi olması dikkat çekiyor.

ADL: Kendi kararları
Geçen hafta Hürriyet’e konuşan ve Yahudi örgütleri arasında konunun en yetkili kişisi olduğu kabul edilen ADL’in başkanı Abraham Foxman, sorumuz üzerine bu çelişkiyi şöyle açıklamıştı: “Biz örgütler olarak tasarıya karşı çıkarız ama Kongre’deki Yahudiler kendi oylarını kendileri kullanırlar. Bizi dinlemek zorunda değiller.”

Diasporadan Kongre’ye ilan
ABD Kongresi’ndeki soykırım tasarısının mimarı olan Amerika Ulusal Ermeni Komitesi (ANCA), 4 Mart oylama günü öncesinde ABD medyasında yeni reklam kampanyası başlattı.

Türk Musevileri karşı
Novosti Armenia ajansının Erivan’dan bildirdiğine göre ANCA, özel hazırladığı afişlerle önde gelen gazetelere ilan vermeye başladı.

ABD Kongresi’ndeki soykırım tasarısı konusunda bir tepki de Türk Musevi Cemaati’nden geldi. Cemaat, tasarının kabul görmesi durumunda “Türkiye-ABD ilişkilerinin zedeleneceği ve bu durumun Türkiye-Ermenistan ilişkilerine de hiçbir katkı sağlamayacağı” görüşünü taşıdıklarını açıkladı.