Güvenli koridor arayışları...
NATO kalkanı adı altında Kafkasya, İran ve Orta Asya’da yapacağı operasyonlar için güvenli bir koridor açmak isteyen ABD, özellikle Afganistan ve Irak’a açılan kapıların anahtarını Türkiye’de arıyor.
İncirlik-Trabzon arası üs hattı!
Karadenİz’e girmeye çalışan ABD, Orta Asya’daki çabaları sonuçsuz kalınca rotayı iyiden iyiye Türkiye’ye çevirdi. Özel Temsilcisi Mitchell’ı Ankara’ya gönderen Obama, Trabzon’da üs için kıvranıyor.
ABD çıkış yolu arıyor
Kırgızistan ve Özbekistan’daki üsleri kapatılan ABD, NATO kalkanı kılıfı altında Kafkasya,
İran ve Orta Asya’da gerçekleştireceği operasyonlar için güvenli bir koridor açmak istiyor
Haber: FATİH ERBOZ
Rusya’nın diplomatik ataklarıyla önce Özbekistan, ardından Kırgızistan’daki askeri üsleri kapatılan ABD, Karadeniz’den çıkış yolu arıyor. ABD’nin bölgede üs olarak talep ettiği en önemli yer ise Trabzon. Kırgızistan’daki Manas Üssü’nün kapatılmasının ardından ABD’nin yakın doğu’dan sorumlu komutanı General David Petraeus’un bölgeye yaptığı ’ikna turu’nun sonuçsuz kalması üzerine Washington yönetimi, rotayı iyiden iyiye Türkiye’ye çevirdi. Afganistan ve Irak’a açılan kapıların anahtarını Türkiye’de arayan ABD Başkanı Barack Obama, önce Orta Doğu Özel Temsilcisi George Mitchell’ı Ankara’ya gönderdi. ABD’nin Ankara Büyükelçisi James Jeffrey’nin de bulunduğu görüşmelerde Washington’un Ankara’dan askeri üs talebinin de gündeme geldiği iddia edildi.
Orta Asya’dan kovuldu
Uzmanlar, Rus diplomasisinin ABD’yi açıkça Orta Asya’dan kovduğunu belirterek, ABD’nin ısrarla Irak’ı Türkiye üzerinden terk etmek istemesine dikkat çektiler. Irak’tan Çin’e kadar oluşturulan geniş koridorun ABD tarafından kontrol altında tutulmak istendiğine vurgu yapan aynı uzmanlar, “ABD, Orta Asya’daki belirsizliği aşmak için, bölgeye uzak da olsa, en güvenli yer olarak Türkiye’yi düşünüyor. Özellikle Trabzon, ABD’nin Kafkasya, İran, Orta Asya ve Afganistan’da gerçekleştireceği operasyonlar için gerekli” şeklinde konuştular.
Başka seçeneği yok
Geçmişte NATO çerçevesinde ABD üssünün bulunduğu bir nokta olan Trabzon bugün Kafkaslara ve Avrasya’ya açılan bir kapı olması açısından da yine ABD açısından önem taşıyor. Trabzon’un Afganistan’daki koalisyon güçlerinin oluşturduğu ISAF için bir istasyon görevi görmesi açısından da önemli olduğunun altı çiziliyor. ABD’li yetkililer resmi kanallardan Trabzon’da üs talebinde bulunmadıklarını dile getirseler de, uzmanlar bunun tam tersine ABD’nin mevcut durumda Trabzon’da üsten başka çaresi olmadığını da kaydediyor.
KARADENİZ TUTKUSUNDAN VAZGEÇMİYOR
Trabzon’un peşinde Türkiye üzerinden çekilmek isteyecek
Türkiye’nin Washington eski Büyükelçisi Nüzhet Kandemir, ABD’nin Irak’tan çekilme noktasında, Trabzon’da kurulması düşünelen üssü kullanıp kullanmayacağının tamamen teknik bir konu olduğunu söyledi. Kandemir, “Ancak Almanya’nın Münih kentinde yapılan toplantıda ve Barack Obama’nın millete sesleniş adını verebileceğimiz konuşmasında, Irak’tan çekilirken müttefiklerden yardım istediğini biliyoruz. Dolayısıyla Afganistan’da muharip güç artırımı ve Irak’tan çekilmede Türkiye’den üs kullanımı isteyeceklerdir. Şu an da zihinler tamamıyla karışık, dolayısıyla net konuşamıyoruz sadece yorum yapabiliyoruz” dedi.
İncirlik Üssü’nün önemi daha da arttı
Emekli Deniz Binbaşı Erol Bilbilik, Manas Üssü’nün kapanmasının ardından İncirlik üssünün öneminin daha da arttığını söyledi. ABD’nin Türkiye dışında başka yolunun kalmadığını belirten Bilbilik, şunları söyledi: “ABD’nin ortaya koyduğu projede Trabzon’un stratejik öneminin çok büyük. Eğer Trabzon’u üs alarak elde ederlerse Güney Kafkasya’yı kontrol altında tutacak, Rusya’yı güneyden kuşatacak, Türkiye’yi de kuzeyden saracak. Bu aynı zamanda NATO’nun Çin’e kadar genişletilmesidir. Bu büyük NATO Projesidir. Petrolü ve enerji kaynakları elde etme çabasıdır. Bu nedenle Türkiye’yi geçiş değil, kalıcı yol olarak kullanacaklardır.”
Karadeniz Ekonomik İşbirliği ikinci plana atılacak
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nurullah Aydın, ABD’nin Doğu Avrupa’ya kurmak istediği füze kalkan projesi ile Karadeniz’de üs çalışmalarının paralel yürümesine dikkat çekti. Prof. Aydın, “ABD’nin Denizaşırı Kuvvetler Komutanı, askeri üsleri dinleme ve operasyon amaçlı kullandıklarından yüksek teknoloji ile yeniden yapılandırdıklarını söyledi. ABD, daha önce NATO kapsamında Napoli’deki üssü İzmir Urla’ya taşımıştı. Bu bağlamda bir çalışmada Karadeniz’de yapılıyor. Sinop’taki dinleme üssü bu şekliyle artık Trabzon’da liman boyutu işlevini üstlenecek. Böylelikle Türkiye ve Rusya arasındaki yakınlaşmaya önemli bir darbe de vurulmuş olacak. Karadeniz Ekonomik İşbirliği de ikinci plana itilmiş olacak” şeklinde konuştu.
ABD projesi ciddi anlamda sorgulanmalı
TUSAM Başkan Vekili Ali Külebi ise, Trabzon’da üs açmanın mutlaka sorgulanması gereken bir konu olduğunu söyledi. Külebi, “Karadeniz ve Kafkaslar her geçen gün ısınıyor. Rusya’nın bölgedeki gücünü hissettirmek istemesi, ABD’nin oradaki güç gösterme isteği, aynı zamanda Gürcistan’ın varlığı bölgenin ısındığını gösteriyor. Ayrıca Afganistan ve İran meseleleri var. ABD İran’dan asla vazgeçmeyecektir. Ayrıca ABD’nin uzun zamandır Karadeniz’e yerleşmek istediğini biliyoruz. Bu nedenle bu üssün yapımı, kullanımı kadar önem taşır. Türkiye bu üssün kullanıına izin verir mi bu da ayrı tartışma konusu elbette” dedi.
Ankara’nın tavrı etkin rol oynayacak
Emekli Tümgeneral Armağan Kuloğlu da, ABD’nin Trabzon’da üs isteğinin çok eskiye dayandığını hatırlatarak, üssün kullanım biçiminin çok önem taşıdığını kaydetti. Kuloğlu, “Trabzon’da kurulacak üssü ABD’nin nasıl kullanacağı önemli. Yani NATO kapsamında mı kullanacak, yoksa Türkiye ve ABD arasındaki ikili ilişkiler kapsamında mı kullanacak? Manas üssünün kapanmasının ardından ABD’nin yeni bir üsse ihtiyaç duyduğu çok açık. Trabzon’da kurulacak üs eğer kullanılırsa NATO kapsamında mı, yoksa ikili ilişkiler kapsamında mı kullanılacağı çok önemlidir, bu da Türkiye’nin tavrına bağlı” diye konuştu.
Yeniçağ
08 Mart 2009