Sabah saatlerinde İran’ın başkenti Tahran’a ulaşan İngiltere Dışişleri Bakanı Philip Hammond, yaklaşık 4 yıldır kapalı olan İngiltere'nin Tahran Büyükelçiliği'ni yeniden açtı.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamada Hammond’ın iş dünyası temsilcilerinden oluşan bir heyetle birlikte 23-24 Ağustos tarihlerinde Tahran’a resmi ziyarette bulunacağı belirtilmişti. Hammond’ın ziyareti 2003 yılından beri Dışişleri Bakanlığı seviyesinde yapılan ilk ziyaret olması açısından önem taşıyor.
"İnanıyorum ki daha fazla ilerleme potansiyelimiz var"
Konuyla ilgili konuşan Hammond, "Dört yıl önce İngiliz Büyükelçiliğine yapılan saldırının ardından, bugün büyükelçiliğimizi yeniden açıyorum. Aynı zamanda İranlılar da Londra’daki büyükelçiliklerinin açılışını gerçekleştirecek. 2011’den bu yana ilişkilerimiz gelişme kaydetti. İran Cumhurbaşkanı Ruhani’nin seçilmesi ve geçen ay gerçekleştirilen nükleer anlaşması önemli dönüm noktaları oldu. İnanıyorum ki daha fazla ilerleme potansiyelimiz var" ifadelerini kullandı.
İngiltere ve İran’ın yeniden karşılıklı olarak büyükelçiliklerini açmasının ikili ilişkiler açısından kilit önemde olduğunun altını çizen Hammond, nükleer anlaşmayla sağlanan başarının devam ettirilmesini, yaptırımların kaldırılmasının ardından ticaret ve yatırımların da desteklenmesini istediklerini belirtti.
İngiltere ve İran arasındaki bölgesel işbirliği ihtimallerine de değinen Hammond, "İngiltere ve İran, iki ülkenin de karşı karşıya kaldığı terörizm, bölgesel istikrar, IŞİD'in Suriye ve Irak’ta büyümesi, uyuşturucu ve göçle mücadele konularını görüşmek konusunda hazır olmalı" ifadesini kullandı.
Hammond şöyle devam etti:
"Bu adımımız her konuda anlaştığımız anlamına gelmiyor. Fakat İngiltere’nin ve İran’ın birbirlerinin ülkesinde var olması doğrudur. Büyükelçiliklerin rolü anlaştığımız konularda işbirliğinin geliştirilmesini, anlaşamadığımız konularda ise farklılıklarımızın azaltılmasını sağlamak. Başlangıçta büyükelçiliğimiz maslahatgüzar öncülüğünde küçük bir kadro ile sınırlı konsolosluk hizmet verecek. İlerleyen aylarda İranlılarla anlaşarak misyon öncülerimizi büyükelçi statüsüne yükselterek tüm hizmetleri sağlamak konusunda anlaşmayı umuyoruz."
1979'dan beri en kötü süreç geride kaldı
İngiliz Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada öğleden sonra Dışişleri Bakanı Hammond'la İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif'in katılacağı ortak bir basın toplantısının planlandığı söylendi.
İngiltere’nin Tahran Büyükelçiliği'ndeki çalışmaları, 2014 Kasım'ında İran'a maslahatgüzar olarak atanan Ajay Sharma yürütecek.
İngiltere de birçok Batı ülkesi gibi Hasan Ruhani dönemini, Suriye krizinin sona ermesi ve Tahran'ın nükleer programına ilişkin uluslararası toplumdaki gerginliğin giderilmesi için fırsat olarak görüyor. Bu sebeple geçen ay İran'ın nükleer programıyla ilgili Viyana'da varılan anlaşmayı İngiltere hükümeti, "Tarihi bir adım" olarak değerlendirmişti.
Mahmud Ahmedinejad'ın Cumhurbaşkanlığı görevinde bulunduğu 2005-2013 döneminde, İngiltere ile İran arasında diplomatik ilişkilerde kötüye gidiş, Kasım 2011'de İngiltere'nin İran'a yönelik yeni yaptırım kararları almasının ardından Tahran Büyükelçiliğine yapılan saldırıyla iyice kopma noktasına gelmişti.
İki ülkenin karşılıklı olarak büyükelçiliklerini kapatma kararı aldığı dönem, "1979 İran İslam Devrimi'nden sonra iki ülke ilişkilerinde yaşanan en kötü süreç olarak" nitelendirilmişti.