Ramazan ayı, muttakîlerin yılbaşıdır. Ramazan ayı, takva ayıdır; bütün elbiselerden hayırlı olan takva elbisesini kazanma ayıdır. İnsanların kendi nefislerini ıslah etme ayıdır. İnsanın alışageldiği şeylerden kopma ayıdır. Nefsi günah yapmamaya alıştırma ayıdır. Hayvanî eğilimleri kontrol altına alarak gönle nur ve safa kazandırma ayıdır.

Bu ay hakkı savunmak, batıla ve batıl yanlısı zorbacılara boyun eğmemek, temiz olmayan her şeye göz ve kulak kapamak sonucu, alıp verilen nefeslerin tesbih ve uyumanın Allah katında ibadet sayıldığı aydır.

Bu ay, diğer aylarda şeytan ve tağuta karşı verilecek mücadele için, azık toplama ve donanma ayıdır. Mücadelede katlanılması ve aşılması gereken zorluklara, ruhî ve cismî açıdan hazırlanış ayıdır. Geçici sınırlamalarla nefsi zor hadiseler karşısında direniş göstermeye ve teslim olmamaya alıştırma ayıdır.

Hz. Ali'nin (a.s) buyurduğu gibi, "ihlâs ruhunu güçlendirme" ayıdır. Bu ay hayvanî eğilimleri mutedil kılma ayıdır.

Bu ay, rahmet, bereket ve mağfiret ayıdır. Günah yükleriyle ağırlaşan sırtları hafifletme ayıdır. Esaret zincirine vurulmuş ruhları özgürlüğe kavuşturma ayıdır.

Resulullah efendimizin (s.a.a) buyurduğu gibi: "Açlık ve susuzluğuyla büyük susuzluk günü olan ve hiç kimsenin başkasına yardım edemeyeceği ve herkesi unuttuğu kıyamet gününü hatırlatan aydır."

İmam Sadık'ın (a.s) buyurduğu gibi, fakirle zenginin eşit olduğu, Allah'ın zengine açlık ve susuzluğun zorluğunu tattırdığı aydır. Bu ay etrafımızda bizimle birlikte yaşayan yoksul, yetim ve miskinlerin azıcık da olsa derdini ve acısını anlama ve onların durumunu bizzat yaşama ayıdır. Dünyanın dört bir yanında zulme maruz kalan ve yardım talebinde bulunan, inançlarını yaşamak uğruna her türlü baskı ve hakarete uğrayan ve hakları elinden alınan insanların seslerini dinleme ve kendine gelme ayıdır.

Bu ayda insanlar Allah'ın ziyafetine davet edilmişlerdir. Geceleri en üstün geceler, gündüzleri en değerli gündüzler ve saatleri en uğurlu saatlerdir.

Bu ay, cennet kapılarının açık, cehennem kapılarının kapalı ve şeytanın zincire vurulduğu aydır. Yüce Allah'ın dualara icabet ettiği ve kendini çağıranlara "Lebbeyk" dediği aydır.

Ramazan ayı, tüm kâinatın yaratıcısına hamdüsenada bulunma, O'na ibadet ve kulluk etme, O eşsiz mabudu her zamankinden daha çok övme ve anma ayıdır.

Ramazan, dua ayıdır. Bu ay, özellikle mübarek Kadir Gecelerinde alabildiğine ibadet ve dua ile meşgul olmak ve Allah'a yalvarıp yakarmak ayıdır. İnsanın dua aracılığıyla yüce Allah ile arasındaki manevî bağı geliştirme ve O'na her zamankinden daha çok yaklaşma ve önemli lütuflara mazhar olma ayıdır.

Hayatlarında kötü işlere bulaşanların oruçla kendilerini kurtarma ve ruhlarını temizleme, sabah vaktinin sessizliğinde yüce Allah'a yönelerek gönüllerini huzurla doldurma ayıdır.

Bu ay, karanlıklardan ışığa; takva ve ahlâkî erdemlerin ışığına, tövbe ve Allah'a doğru dönüşün aydınlığına. ve yüce Allah'ın sevgi ve rahmetinin nuruna. çıkma ayıdır.

Bu ay maddeden ve maddî bağlardan kurtulma ayıdır. Bu ay, hayvanî âlemden kurtulup, melekler âlemine yüceliş ayıdır. Kısacası bu ay, öze dönüş ayıdır.