16 yıl önce bugün Avrupa’nın göbeğinde soykırım işlenmiş, Srebrenitsa’da 8 bin 300’den fazla Boşnak Sırp güçleri tarafından katledilmişti.

Aradan geçen bunca yıla rağmen sorumlularının çoğu için yargı son sözü henüz söylemedi. ‘Soykırım’da kilit rol oynayan çoğu isim Lahey Uluslararası Ceza Mahkemesinde yargılanıyor. Boşnaklar ise sürecin yavaş işlediğini ve tüm sorumluların yargılanmadığını iddia ediyor.

Ratko Mladiç: Savaş sırasında Bosna Sırp Ordusunun Başkomutanı olarak görev yapan Mladiç, 1992 – 1995 yılları arasında 'soykırım' yapmak, binlerce kişinin öldürülmesi, yüzlerce kadına tecavüz edilmesi ve yerleşim birimlerinin işgal edilmesiyle 1996 yılından bu yana aranıyordu. Mladiç, uzun yıllar Sırp devleti tarafından saklandı. 2009’da bir düğünde çekilen fotograflarının ortaya çıkmasının ardından bu yıl 26 Mayıs’ta Sırp İstihbaratı tarafından yakalandı(!) Mladiç’in Lahey Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesinde yargılanması devam ediyor. Kendisi ise Srebenitsa katliamı ile bir ilgisini olmadığını ve olanların kendisinden habersiz yapıldığını ileri sürdü!

Radovan Karaçiç: Bosnalı Sırpların Lideri Karaçiç hakkında 1995 yılında yakalama kararı çıkartıldı. Karaçiç, Temmuz 2008’de Belgrad’da bir otobüste yakalandı. Alternatif tıpçı olarak çalışan Karaçiç’in yıllardır günlük yaşamını rahatlıkla sürdürdüğü tespit edildi. Hollanda’nın Lahey kentindeki Savaş Suçları mahkemesinde yargılanmasına geçen yıl başlanan Karaçiç, savunmasını “meşru müdafaa” temeline oturtarak Srebrenitsa katliamının da soykırım olarak tanımlanamayacağını ancak “savaş suçu” olarak adlandırılabileceğini söylemişti.

Slobodan Miloseviç: Eski Sırbistan ve Yugoslavya Devlet Başkanı Miloseviç için ağır savaş suçlarından 66 ayrı dava açıldı. Bosna Savaşı'nın ardından da devlet başkanlığı görevine devam eden Miloseviç, hakkındaki çok sayıdaki yolsuzluk suçlaması nedeniyle tutuklandı. 11 Mart 2006’da Lahey’de tutukluluğu devam ederken öldü.

Momcilo Perisic: Yugoslav Ordusu Generali Perisic, 1998 yılına kadar orduda generallik görevini devam ettirdi. 2005 yılında ise Lahey Uluslararası Suçları Mahkemesi tarafından “otoritesini yanlış kullanmak, Sırp ordusuna askeri destek vermekle” suçlandı. Srebrenitsa’daki katliamın da baş sorumluları arasında gösterilen Perisic’in davası devam ediyor.

Momcilo Krajisnik: Sırp politikacının Bosna Savaşı sırasında yaşanan katliam, cinayet ve tecavüz olaylarının baş sorumlularından biri olduğu ilan edildi. 2000 yılında tutuklanan Krajisnik, Lahey’de Uluslarası Savaş Suçları Mahkemesi’nde yargılandı ve 2006 yılında 27 yıl hapis cezasına çarptırıldı, cezası daha sonra 20 yıla düşürüldü!

Thom Karremans: Srebrenitsa’da bulunan Birleşmiş Milletler Barış Kuvvetleri'nin başında bulunan Hollandalı general, şehri BM’nin yeterli hava desteği sağlamadığını ve askerlerin yiyecek sıkıntısı çektiğini söyleyerek terk etti ve Sırpların saldırısı başladı. Ordudan emekli olduktan sonra, kendi ülkesinde Srebrenitsa’da yaşananlar nedeniyle ölüm tehditleri alan Karremans, İspanya’ya yerleşti. 2010 yılında, akrabalarını Srebenitsa’da kaybeden bir Boşnak, Karremans’ın “soykırım” ve “savaş suçu” işlediğini söylererek dava açtı. Dava hala devam ediyor.