Kudüs`ün doğusunda, Filistinliler`in yaşadığı Silvan bölgesinde 6500 Filistinli`den 1500`ü daha evlerinin yıkılması tehlikesiyle karşı karşıya... İsrail mahkemesi, Bustan mahallesinde, Yahudi yerleşimciler için park inşa etme amacıyla 88 Filistin evinin yıkılmasına ve 1500 Filistinlinin de bölgeden uzaklaştırılmasına karar verdi.

Mescid-i Aksa duvarlarına bitişik yeni plan, İsrail hükümetinin Kudüs'ün mimari ve demografik yapısını değiştirmeye yönelik çalışmalarından biri...

Kudüs belediyesi görevlileri İsrail sınır polisi ile birlikte pazar günü evleri gezdi, ölçümler yaptı ve fotoğraflar çekerek planlar çizdi. Kudüs Belediyesi, 22 Şubat`ta Silvan`da yaşayan Filistinliler`e "gönüllü" olarak evlerini boşaltmaları için 72 saat süre verdi. Evlerin büyük çoğunluğu 1967`den, yani Kudüs ve Batı Şeria İsrail tarafından işgal edilmeden, önce inşa edilmiş olmasına rağmen, İsrailli yetkililere göre "izinsizdi." Yıkılacağı duyurulan bazı evler ise bölge İngiliz yönetimindeyken, İsrail kurulmadan önce oradaydı.

Kudüs Belediyesi, Silvan`da yaşayan 1500`den fazla Filistinli`nin başka bir bölgeye yerleştireleceğini daha önce aldığı bir kararla duyurmuş, yapılan bütün itirazlara rağmen kararından vazgeçmemişti.

Kudüs`te yaşayan ve Yahudi olmayan bütün halkın sorunları için çalışan insan hakları örgütlerinden biri olan Ensar Merkezi`nden Hasib Naşaşibi`ye göre, "Asıl amaç Arap mahallelerini bölmek ve boşaltılan alanlara yeni yahudi yerleşim yerleri kurmak." Arapların Kudüs`ten çıkartılması için amansız bir mücadele veren Elad Vakfı da bu amaçlarını gizleme gereği duymuyor. 1986 yılında kurulan Elad Vakfı, Yüzlerce yıldır bölgede yaşayan Filistinliler`in yaşadığı mahallelere "City of David (Davud`un Şehri)" adıyla bir yahudi kenti kurmak için çalışıyor.

İsrail`in yıllardır adım adım uyguladığı Kudüs`ü "Yahudileştirme" projesi, şehrin Arap-İslami kimliğinin silinerek Yahudi karakteri verilmeye çalışması. İsrail`in 1967`de şehri bölmesinden bu yana bu projenin devam ettiğini söyleyen Filistinliler, yıkım kararlarını protesto etmek için defalarca greve gitti, eylemler düzenledi. İsrail ise bu protestolara, Kudüs`e giren ya da El-Aksa Camii`nde ibadet etmek isteyen müslümanlara kısıtlamalar getirerek karşılık verdi. İsrail`in verdiği kimlik kartlarını taşısalar bile, 45 yaş altındaki Filistinliler`in Mescid-i Aksa`ya girmesi yasak.

1967'DEN BERİ UYGULANAN PLANLAR

İsrail`in 1967`den bu yana sürdürdüğü Kudüs`teki yahudi nüfusu artırma ve Arapları şehirden çıkarma planları için değişik metodlar uygulanıyor. Ancak bu planlarda ana rolü merkezi hükümet değil belediyeler üstlenmiş durumda. Filistinlilere ait arazilerin gasp edilerek kamulaştırılması bu metotların başta geleni.

Siyonist rejim Kudüs'teki yahudi nüfus oranını yüksek göstermek için şehir çevresinde kurulmuş olan ve devamlı büyüyen yahudi yerleşim yerlerini de şehre dahil etmeye çalışıyor, yerleşim merkezlerini şehre bağlamak için yeni yollar yapıyor. Bu yol çalışmalarını bahane ederek, Filistinlilerin şehir çevresindeki arazilerini kamulaştırıyor. "İzinsiz" olduğu gerekçesiyle veya "arkeolojik kazı alanında" olduğu için yıkılan Filistinliler`in evlerinin yerine de yerleşimcilerin kullanımı için parklar ve yeni yahudi yerleşim alanları inşa ediliyor.

Öte yandan İsrail Doğu Kudüs'teki Müslümanları göçe zorlamak amacıyla çeşitli baskı uygulamalarına başvurmayı da ihmal etmiyor. Doğu Kudüs'teki Müslümanları çalışma imkânlarından mahrum eden belediye, evleri yıkılanların veya tahrip olanların evlerini yeniden yapmalarına veya tamir etmelerine de izin vermiyor. Bu baskılardan Doğu Kudüs'te nüfusun yüzde 5'ini oluşturan Hristiyanlar da nasiplerini alıyorlar.

İşte 1967`den bu yana devam eden "yahudileştirme" çabalarından bazı örnekler:

-İlk etapta Kudüs merkezinden ve çevresinden 131 dönüm arazi zorla gasp edildi. Ardından sur içinde kalan üç ayrı mahallede Müslümanlara ait 595 daireye, depo veya işyeri olarak kullanılan 437 gayri menkule ve 300 kız öğrencinin okuduğu bir kız okuluna el konuldu. Çok geçmeden Müslümanlara ait 720 müstakil bina istimlak edilerek yıkıldı. Bunlar arasında okul, işyeri vs. de vardı.

-1968'de şehir çevresinden, Müslümanlara ait 350 dönüm arazi gasp edilerek üzerine Ramat Eşkol, Jafeat Hemeftar ve Malut Defta adlı yahudi yerleşim merkezleri inşa edildi.

-1970'te 470 dönüm arazi gasp edilerek üzerine Nife Yakub yahudi yerleşim merkezi inşa edildi. Aynı yıl, Ramot yerleşim merkezinin inşası için 4840 dönümlük arazi ve Telbiyot Atrut yerleşim merkezinin inşası için 5200 dönüm arazi gasp edildi.

-En çok toprak gaspı 1978 - 1982 yılları arasında gerçekleştirildi. İsrail'in o zamanki İskan bakanı David Levy 1981'de yaptığı açıklamada Kudüs çevresinde 1979-81 yılları arasında yahudiler için sekiz bin daire inşa edildiğini söylemekten çekinmemişti.  Bu dönemde Kudüs Belediye Başkanı olan Mayor Kollek, başkanlığı sırasında gerçekleştirmek istediği en önemli hedefin "Kudüs`te Yahudi çoğunluğun sağlanması" olduğunu açıkladı.

İsrail, 1967 - 95 yılları arasında Doğu Kudüs'te inşaat için kullanılabilecek nitelikteki arazilerin yüzde 40'ını gasbetti. yüzde 46'sını ise "imara kapalı yeşil alan" ilan etti.  Şehrin asıl sakinleri durumundaki müslüman ve hristiyanlara ise sadece yüzde 14'lük bir kısım bırakıldı. Müslümanların yeni inşaat yapmalarına veya eski evlerini tamir etmelerine fırsat verilmediğinden 1994'e gelindiğinde Kudüs'teki Müslümanlar arasında 24 bin yeni mesken ihtiyacı olduğu, onlara ait meskenlerde oda başına altı kişi düştüğü belirlenmişti. Ancak siyonist işgal yönetimi Müslümanları göçe zorlamak istediğinden bu sıkışıklığa rağmen yeni inşaat yapmalarına fırsat vermiyor.

Fotoğraftaki pembe alan yahudi yerleşimlerini ve arkeolojik kazı alanlarını, sarı ile çizili bölge ise yıkım tehlikesi altındaki Filistin mahallesini gösteriyor.

Dünyabülteni