ABD Senatosu’nda İran’a yeni yaptırımlarla ilgili tasarı sunuldu. Obama yönetimi, P5+1 ülkeleriyle İran arasında yapılan ilk adım anlaşmasının ardından, 6 aylık müzakere sürecinde diplomasi kanallarının denenmesi için ABD Kongresi’ni İran’a yönelik yeni yaptırımlar çıkarmama konusunda ikna etmeye çalışıyordu.

Senato’nun yaptırımlarla ilgili Bankacılık Komitesi Başkanı Tim Johnson’un yönetime destek vermesinin ardından bazı senatörler komiteyi atlayarak doğrudan senato genel kuruluna İran’a yeni yaptırımlarla ilgili tasarı getirdi.
Senatörler Robert Menendez ve Mark Kirk’in öncülük ettiği ve 13’ü Demokrat 13’ü Cumhuriyetçi olmak üzere toplamda 26 senatörün imzasının bulunduğu tasarı “Nükleer Silahtan Arınmış İran” adını taşıyor. Tasarı, Tahran’ın P5+1 ülkeleriyle nükleer müzakereleri ihlal etmesi ve müzakere süresinin uzun dönemli anlaşmaya varılmadan bitmesi halinde İran'a yeni yaptırımlar getirmeyi amaçlıyor.

Tasarının sunduğu önlemler, bir yıl içinde İran’ın petrol ihracatının küresel düzeyde boykot edilmesini  öngörüyor. Tasarıda ayrıca, İran’ın madencilik, mühendislik ve inşaat sektörlerinin de kara listeye alınması öngörülüyor.
Obama yönetiminin her ay İran’ın anlaşmaya bağlılığına yönelik Kongre’yi bilgilendirmesini isteyen tasarı ayrıca, İsrail’in, İran’ın nükleer programına karşı önleyici saldırı kararı alması halinde Amerika’nın İsrail’in yanında olması gerektiği ifadesini de içeriyor.

TASARININ GELECEĞİ BELİRSİZ

Tasarının destekçisi senatörlere göre adımlar, yönetimin müzakerelerdeki baskı gücünü artırmaya hizmet edecek.
Tasarının ana sponsorlarından Menendez, “Şu anki yaptırımlar İran’ı müzakere masasına getirdi ve gelecekteki yaptırımlara yönelik güvenilir bir tehdit İran’ın işbirliği yapmasını sağlayacaktır” dedi. Tasarının diğer ana sponsoru Senatör Mark Kirk de bunun İran’ın aldatmalarına karşı sigorta politikası olduğunu savundu.
Senatör Carl Levin ve Barbara Boxer da birlikte yaptıkları açıklamada, bu adımların İran’ın nükleer meselesine yönelik barışçıl çözüm yolundaki çabaların altını kazıyacağını belirterek, tasarıya karşı çıktı.
Senato, Noel ve yılbaşı tatiline girdiğinden tasarı en erken Ocak ayına kadar oylamaya sunulmayacak. Tasarının, Senato’da gereken desteği bulup bulamayacağı ise henüz belli değil.

BEYAZ SARAY KARŞI ÇIKTI

Beyaz Saray Sözcüsü Jay Carney, günlük basın toplantısında, konuyla ilgili soru üzerine Kongre’ye şu anda İran’a yönelik yeni yaptırımları çıkarmanın zamanı olmadığını açıkça belirttiklerini hatırlattı.
Bu tasarının yürürlüğe girmemesi gerektiğine işaret eden Carney, İran’ın geçici anlaşmayı ihlal etmesi veya bu süreç sonunda kapsamlı bir anlaşmaya varılamaması halinde zaten Kongre ile birlikte çok hızlı biçimde yeni yaptırımları rahatlıkla geçirebileceklerine inandıklarını kaydetti. Carney, "Dolayısıyla şimdi böyle bir adıma ihtiyaç yok" diye konuştu.
“Şu anda diplomatik faaliyetleri engelleyecek tüm eylemlerden kaçınılmalı” ifadesini kullanan Carney, ABD’nin diplomatik çabalarına zarar verecek eylemler görmek istemediklerini bildirdi.
Carney, tasarının geçmesi halinde ise ABD Başkan Barack Obama'nın bunu veto edeceğini kaydetti.