NATO’daki askeri yetkililer Ankara’ya, Türkiye’nin Çin’le yapmayı hedeflediği ortak hava savunma sisteminin teknik açıdan ittifakın hava savunma sistemiyle uyum teşkil etmesinin mümkün olmadığını bildirdiler. NATO yetkilileri, Çin’le yapılacak ortak üretimin daha sonradan NATO standartlarına uyumlu hale getirilmesinin de söz konusu olamayacağını savundular.
ABD: Kaygılarımızı İlettik
ABD Dışişleri Sözcüsü Jen Psaki ise “Biz (Türklerin) bu çabalarıyla ilgili ciddi kaygılarımızı ilettik. Bu görüşmeler devam edecek” diye konuştu. Kaygıların hangi kanaldan iletildiği sorusunu “Yüksek düzeyde” diye yanıtlayan Psaki, Türkiye’nin ilk yaptığı duyuruda bir değişiklik bekleyip beklemedikleri konusunda ise “Göreceğiz” dedi. İhaleyi kazandığı duyurulan, Çin Devleti’ne ait CPMIEC firması, İran’a füze teknolojisi sattığı iddiasıyla 2006’dan beri ABD tarafından yaptırıma tabii tutuluyor.
Ankara: Endişe Yersiz
Ankara, Washington ile NATO’dan gelen “endişe” bildirimlerine şu tepkiyi verdi: “Farklı düzeylerde endişeler iletilmiş olabilir. Ancak endişe beyanı doğru yaklaşım değil. Henüz verilmiş bir karar yok, görüşmeler sürüyor. İlgili birimlerimiz ve NATO yetkilileri arasında istişareler yapılıyor. En iyi teklifi Çinli firma verdiği için görüşmelere ilk olarak onlarla başlanacak.”
Türkiye'nin füze kararından NATO rahatsız
TÜrkiye'nin Çin Halk Cumhuriyeti'nden ortak üretim yöntemiyle satın alacağı 4 milyar dolarlık hava savunma sistemi, NATO müttefikleri nezdinde rahatsızlık yarattı.
NATO yazmanlığındaki yetkililer, üye bir ülkenin hava savunma sistemini güçlendirmek amacıyla yapılan yatırımlarla ilgili olarak siyasi tercihler konusunda bir yorum yapamayacaklarını dile getirdi.
NATO yetkilileri buna karşın, Türkiye'nin Çin'le yapmayı hedeflediği ortak hava savunma sistemi üretiminin teknik açıdan NATO'nun hava savunma sistemiyle hiçbir şekilde uyuşmadığını vurguladılar.
Türkiye'nin Çin'den yapacağı bu tedarikin istihbarat ve güvenlik açısından müttefikler için önemli bir sorun teşkil edeceğini hatırlatan NATO yetkilileri, Türkiye'nin Çin'le ortak olarak üreteceği hava savunma sistemlerinin, müttefiklerin de güvenliğini tehlikeye atabilecek nitelikte olduğunu hatırlattı.
Çin ile yapılacak ortak üretimden çıkan ürünlerin sonradan NATO standartlarına çevrilemeyeceğine dikkat çeken askeri yetkililer, söz konusu sistemlerin hiçbir şekilde NATO standardına güvenilir olmayacağını savunuyor.
Merkezi Almanya'nin Ramstein kentinde bulunan ve Türkiye'ye konuşlanmış olan Patriot'ların da bağlı olduğu NATO Müşterek Hava Kuvvetleri Komutanlığı yetkilileri de, NATO'nun hava savunma sisteminin 80'e yakın radar ve çok sayıda MIM-14 Nike Hercule tipi füzeden oluştuğunu hatırlattı.
Aynı Kaynaklar, Türkiye'nin Çin Halk Cumhuriyeti ile üreteceği ortak hava savunma sisteminin NATO'nun sistemi ile bağlanamayacağını da dile getirdi.
Başta Washington yönetimi olmak uzere Fransa, Almanya, İtalya ve İngiltere, NATO üyesi Türkiye'nin Çin'le yapmış olduğu anlaşmanın NATO standartlarına ve ruhuna aykırı olduğunu savunup, müttefiklerin bölgedeki güvenliğini de tehlikeye atabilecek nitelikte olduğunu düşünüyor.
01 Ekim 2013