Tataristan Cumhurbaşkanı Rüstem Minnihanov’un yanısıra federasyona bağlı birçok müslüman cumhuriyet lideri, Rusya Müftüler Konseyi Başkanı Ravil Gaynuddin ve Rusya Merkezi Din İşleri Başkanı Talgat Taceddin törenlere katıldı. İslamiyet’i toplu halde seçen ilk Türk devleti olarak bilinen Volga Bulgarlarının anma programında binlerce Müslüman yer aldı.

Tören vesilesi ile bir mesaj yayınlayan Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev, Rusya toplumunun oluşumunda Müslümanların önemli bir yeri olduğunu, ülkede huzur ve barış ortamının oluşmasında geleneksel İslam’ın büyük katkısı olduğuna değindi. Volga Bulgarlarının İslamiyet’i kabul etmelerinin yıl dönümü vesilesi ile mutluluğunu ifade eden Medvedev, “Bin yıl önce gerçekleşen tarihi olayda ülkemizin dini temelleri atıldı. Tolerans, karşılıklı saygı ve iyi komşuluk ilişkileri ülkemizin yüzlerce yıldır çimentosu olmuş ve Rus milletinin oluşumuna katkı sağlamıştır” ifadelerini kullandı.

Modern Rusya’da milyonlarca Müslüman’ın yaşadığına, yeni camilerin ve eğitim kurumlarının açıldığına değinen Medvedev, “Geleneksel İslam’ın sivil barış ve farklı etnik topluluklar arasında uyumun oluşmasında sağladığı katkıya saygı duyuyorum” dedi. Rusya lideri, kutlamaların başarı ile geçmesi ve Tataristan Cumhuriyeti’ne refah ve bolluk getirmesi dileğinde bulundu.

Törende bir konuşma yapan Rusya Müftüler Konseyi Başkanı Gaynuddin, Rusya’dan ve dünyanın diğer bölgelerinden binlerce kişinin törenlere katılmak için geldiğini, genç Müslüman nüfusun temellerini öğrenmelerine katkı sağlandığını kaydetti. Farklı dinden insanların da törenlerde yer aldığını hatırlatan Gaynuddin, “Geleceği inşa etmek için geçmişi bilmek zorunluluk. Atalarının anısına saygı göstermeden kendi topraklarında huzur bulması mümkün değil” ifadelerini kullandı.

Büyük Bulgarya Hanlığı’nın 640’da Hazarlar tarafından yıkılmasının ardından iki kola ayrılan Bulgarlar, güney batı ve kuzeye doğru göç etti. Batıya giden kol, Hristiyanlığı seçerek Balkanlar’da Bulgaristan’ın temellerini atarken, kuzeye giden kol da Kotrak Han’ın öncülüğünde İdil Nehri kıyısında İdil Bulgar devletini kurdu. İdil Bulgarları’nın Karahanlılardan önce İslamiyet’i 889 yılında tercih eden ilk Türk topluluğu olduğu iddia ediliyor. 966’da Hazar hanlığının yıkılmasının ardından İdil Bulgarlar’ının komşuları Ruslar ve Peçenekler oldu. Kazan Tatarları kendilerini 19. Yüzyıla kadar Bolgar olarak niteledi. Çuvaşlar da kendilerini İdil Bulgarlarının torunları olarak görüyor.