Doğuda yakılan isyan ateşi kıyıyı baştan başa katederek Libya'nın batısına ulaştı, demir yumruk Muammer Kaddafi köşeye sıkıştı.

Ülke üzerindeki hakimiyeti giderek azalan Libya lideri Kaddafi'nin kaderini 4 stratejik merkez belirleyecek.

Kaddafi'nin geleceğine başkent Trablus, memleketi Sirte şehri, Sirte Körfezinin petrol sahaları Ras Lanuf ve Marsa el-Brega damgasını vuracak.

İsyanın başladığı ülkenin ikinci büyük kenti Bingazi'nin de içinde bulunduğu kuzeydoğudaki Sirenaik bölgesinde artık Kaddafi'nin kontrolü bulunmuyor. Göstericilerin egemenliğindeki sahil şeridi batıdaki Ecdabiye'ye kadar uzandı.

Trablus'taki görgü tanıkları, başkentte Kaddafi'ye bağlı güçlerin kontrolü kaybettiğine dair bir işaretin bulunmadığını aktarıyor. Kentte üniformalı polisler her zaman olduğu gibi trafiği yönetiyor, devlet televizyonu da yayına devam ediyor.

Ancak başkent Trablus'tan sadece bir saat uzaklıktaki şehirlerdeki sokaklarda Kaddafi karşıtı silahlı milisler devriye geziyor, polis ve asker ortada görünmüyor.

Ülkeden kaçan Mısırlı işçiler, başkentten 120 kilometre ötedeki Zuara'nın isyancıların kontrolünde olduğunu söyledi.

Trablus'tan 200 kilometre uzaklıktaki Misrata'nın bir sakini, Reuters'a telefonla bilgi verdi. Misratalı adam, şehrin muhalefetin kontrolünde olduğunu ancak Kaddafi'nin oğullarından birinin komutasındaki bir gücün havalimanı yakınında saldırıda bulunduğunu söyledi. Kentten çekilen fotoğraflarda resmi binaların Kaddafi karşıtlarının simgesi yeşil-siyah-kırmızı bayraklara büründüğü görülüyor.

Ras Lanuf ve Marsa El Brega limanlarından petrol sevkiyatı yapılıyor. Bir terminal ile rafinerinin bulunduğu Marsa el Brega'daki durum konusunda güvenilir bir bilgi bulunmuyor. Kurina gazetesi pazartesi günü, bir petrol terminaliyle bir  petrokimya tesisinin bulunduğu Ras Lanuf'ta ayaklanmanın başladığını yazmıştı.

Akdeniz kıyısında bulunan Sirte bölgesinde birçok petrol üretim sahası bulunuyor. Ancak bölgenin Kaddafi'nin memleketi olması dolayısıyla bu şehrin daha ziyade hükümet açısından psikolojik bir önemi bulunuyor. Sirte Kaddafi'nin  kontrolünde, kontrol noktalarında asker ve polisler bulunuyor.Kaddafi Sirte'yi bir çöl kasabasından zirve toplantılarının yapıldığı bir merkez haline getirmişti.

Zaviye ile birlikte Trablus'a batıdan giriş yolu olan sahildeki Sabraşa'ya salı günü çok sayıda asker sevkedilmişti. İki gündür Sabraşa'dan haber gelmiyor.

Ülkenin yerleşimin seyrek olduğu çöllük güneyinde, Libya'nın geleceğini belirlemede önemli rol oynayabilecek aşiretler bulunuyor.

Facebook yoluyla gelen haberlerde Trablus'un 100 kilometre güneyindeki Garyan'da çatışmalar var. Cezayir sınırındaki petrol zengini Hadames'ten ise haber alınamıyor.

Güneyin daha da derinliklerinde yer alan Sabha'nın ise muhtemelen hala Kaddafi'ye bağlı olduğu tahmin ediliyor.

Yabancı gazeteciler sadece Bingazi çevresindeki bölgeye gidebildikleri için, Libya'dan gelen haberleri bağımsız kaynaklarca doğrulatmak mümkün olmuyor.

Kuzey Afrika'da İsyan Kardeşliği

Ülkelerindeki yönetimleri deviren Tunus ve Mısırlılar, Libya halkına yardım kampanyaları düzenliyor.

Libya'da diktatör Muammer Kaddafi'nin 42 yıllık iktidarına karşı 11 gün önce başlatılan gösterilerde yüzlerce, bazı kaynaklara göre binlerce kişi öldü.

Kendi yönetimlerini deviren Mısır ve Tunuslular, yönetim karşıtı protestolar yapan Libyalı komşularına yardım için seferberliğe geçti.

Kendi özgürlükleri için savaştıktan sonra kapı komşularında acı çekenlere duyarsız kalamayacaklarını ifade eden gönüllüler, kan bağışı, sahra hastaneleri, gıda ve ilaç yardımları için organizasyonlar yapıyor.

Merkezi Kahire'de bulunan Arap Doktorları Birliği, Libya'ya halihazırda 12 ton ilaç ve tıbbi malzeme, 30 ton gıda ve bin ünite kan gönderdiğini açıkladı. 55 Mısırlı doktorun Libya'nın doğusundaki Bingazi, Tobruk ve Beyida kentlerine ulaştığı belirtildi.

Mısır ve Tunus orduları, sınırlarının her iki tarafında sahra hastaneleri kurdu. Tunus'un kurduğu hastanenin 5 bin yatak kapasiteli olduğu, hastanede 20 cerrahın görev yaptığı ifade edildi.

Libya'ya yeni yardımların da yolda olduğu, yurt dışındaki Libyalılarla dünya genelindeki Müslüman vakıflarının yardım kampanyaları başlattığı bildirildi.

Mısır'da Hüsnü Mübarek dönemine son verilmesine büyük katkısı olan gençler de sosyal paylaşım ağı Facebook aracılığıyla yardım çabalarını koordine ediyor. Birkaç gün içinde binlerce üyeye ulaşan site aracılığıyla Libya'ya yardımların aktığı kaydedildi.

Mısır'ın başkenti Kahire'nin Mühendisin semtindeki bir camide de Libyalı komşuları için yardım toplanıyor. Mısırlılar un, pirinç, şeker ve ilaç yardımı yapıyor. Toplanan yardımların her gece kamyonlara yüklenerek, 17 saatlik yolculuğun ardından Libya sınırına ulaştırıldığı bildirildi.